گفته می‌شود که انسان‌ها تنها از 10 درصد قدرت فکر خود استفاده می‌کنند و
تفاوت بین نوابغ و افراد معمولی تا حد زیادی به این مسآله برمی‌گردد.
با
به‌کارگیری 64 روشی که در ذیل شرح داده شده می‌توانید میزان یادگیری خود
را چند برابر کنید. توصیه می‌شود این روش‌ها را با فونت بزرگ چاپ کرده و
روی دیوار اتاق‌اتان نصب کنید طوری که هر روز آن را ببینید.
این 64 روش در ده بخش ارائه می‌شود شامل:
در
مورد این روش‌ها اگر تجربه‌ی شخصی و یا مطلب، عکس و ... کامل‌کننده‌ی
دیگری دارید برای ما ارسال کنید. همچنین اگر روش خاص دیگری برای یادگیری
بهتر مطالب دارید مطرح کنید تا بقیه‌ی دوستان‌اتان نیز از آن بهره ببرند.
سلامت
1- هنگام مطالعه پای خود را حرکت دهید.
در
طول مطالعه و نشستن در یک مکان برای مدت طولانی، پای خود را هر چند وقت
یکبار به سمت بالا و پایین تکان دهید. این کار موجب افزایش جریان خون شده و
یادگیری و تمرکز را افزایش می‌دهد.
2- برای فکر کردن غذا بخورید.
خوردن صبحانه بسیار ضروری است زیرا پروتئین مغز را تامین میکند. کمبود پروتئین برای مغز باعث سردرد می‌شود.
3- ناهار سبکی بخورید.
ناهار سنگین باعث خواب آلودگی می‌شود اگر بعد از ناهار فرصت خوابیدن ندارید، سعی کنید ناهار سبکی انتخاب کنید.
4- از داروهای تقویت حافظه استفاده کنید.
داروی گیاهی ژینکگو بیلوبا - که باعث افزایش جریان خون در مغز می‌شود - بدون عوارض جانبی در بازار موجود است.
تعادل
5- از اضطراب و افسردگی به دور باشید.
استرس
و ناراحتی باعث کاهش یادآوری اطلاعات می‌شود و از این رو کاهش قدرت
یادگیری می‌شود. گاهی اتاق روشن‌تر و خوردن غذاهای طبیعی بیشتر باعث
افزایش شادابی و آرامش می‌شود.
6- برای ارائه‌ی ایده‌ی جدید بخوابید!
7- بین مطالعه استراحت کنید.
تغییر
وضعیت روحی و جسمی باعث مشخص شدن استرس‌هایی می‌شود که در حال مطالعه بر
ما حکمفرما شده‌اند و ما از آنها بی‌خبریم. مطالعه همراه با استراحت‌های
هرچند کوتاه بسیار مفیدتر از مطالعه‌ی طولانی بی‌وقفه است. برای این منظور،
به ازای هر 90 دقیقه مطالعه، 20 دقیقه استراحت داشته باشید.
8- حین مطالعه در فواصلی پیاده‌روی هم داشته باشید.
پیاده‌روی و قدم زدن هر چند کوتاه باعث تغییر تمرکز ذهن شده و به ذهن مجال بازآوری مطالب و خلاقیت را می‌دهد.
9- موضوع مورد تمرکز خود را تغییر دهید.
گاهی
که فرصت کافی برای استراحت و تجدید قوا ندارید، می‌توانید نقطه‌ی تمرکز
خود را از یک موضوع خاص به موضوعی که با آن آشناتر هستید تغییر دهید.
تمرکز و خط فکری
10- موضوع مورد تمرکز خود را تغییر دهید.
3 راه مختلف برای یادگیری وجود دارد: دیداری، شنیداری و حرکتی. اگر در یکی از آنها موفق نیستید، دیگر راه‌ها را امتحان کنید.
11- پیاده‌روی همراه با مدیتیشن.
پیاده‌روی که در قسمت قبل توضیح داده شد، اگر همراه با مدیتیشن باشد بسیار مفید است.
12- تمرکز کنید و خودتان را در مطالعه غرق کنید.
حین مطالعه، از تماشای تلویزیون و نگرانی در مورد کارهای دیگر پرهیز کنید. نگرانی مانع دریافت اطلاعات و ایده‌ها می‌شود.
13- اگر علاقه‌ای به انجام مدیتیشن ندارید، چراغ‌ها رو خاموش کرده و وسط اتاق تاریک خود بنشینید.
این کار به تمرکز شما می‌افزاید.
14- دوش بگیرید. دوش و حمام کردن به یادگیری کمک میکند.
این کارها ذهن شما رو برای دریافت ایده‌های هوشمندانه آماده‌تر میکند.
15- به موسیقی گوش دهید. (موسیقی حتما باید ملایم و آرام و بدون خواننده باشند)
اگر
مطلبی را حین گوش کردن به قطعه‌ای از موسیقی خاص یاد بگیرید، بعدها،
گوش‌کردن و یا مرورکردن ذهنی آن قطعه به یادآوری مطلب کمک شایانی میکند. در همه حال گوش کردن به موسیقی که خواننده دارد شما را منفی گرا و سرخورده می کند.
16- تندخوانی کنید.
خیلی‌ها
عقیده دارند که تندخوانی باعث از قلم افتادن مطالب مهم شود. واقعیت این
است که تندخوانی باعث فیلتر شدن مطالب بی ربط و فرعی شده و به درک ایده‌های
اصلی نوشتار کمک میکند. کندخوانی فقط برای مطالب جدید و تخصصی پیشنهاد
می‌شود.
17- از علامت‌ها و نمادها برای حفظ‌کردن مطالب استفاده کنید.
ترفندهای زیادی برای به خاطر سپردن اطلاعات حفظی وجود دارد. علامت‌های اختصاری و شکل‌های نمادین نمونه‌هایی از این ترفند‌ها هستند.
تکنیک دیداری
18- تصویری از مطلب مورد مطالعه داشته باشید.
هر
تصویر می‌تواند بیان‌کننده‌ی مطالبی است. طرحی از چیزی که می‌خواهید یاد
بگیرید، داشته باشید. این کار موجب داشتن هدفی مشخص در ذهن شما شده که خود
باعث حرکت به سمت آن هدف می‌گردد.
19- از درخت حافظه استفاده کنید.
استفاده از درخت حافظه هم به خلاصه کردن و هم به درک ارتباط درونی مطالب کمک میکند.
20- از سمبل و نمادها استفاده کنید.
استفاده از سمبل و نمادها باعث خلاصه‌برداری سریعتر و یادگیری موثرتر می‌شود.
21- از نقشه‌ی اطلاعاتی بهره ببرید.
وقتی
اطلاعات دارای طرح درونی (Information Design) است، از آن استفاده کنید
طوری که اطلاعات را به وضوح بیان کند. نقشه‌ی اطلاعاتی هنر و دانش آماده
کردن اطلاعات است طوری که بیشترین بازدهی و کاربرد را داشته باشد.
22- از روش‌های یادگیری دیداری استفاده کنید.
23-
مراحل یادگیری یک موضوع را مشخص کنید. فراگیری یک مطلب نیاز به دریافت
اطلاعات با ترتیبی مشخص دارد. سازمان‌دهی تفکر بر روی آن چیزی که باید
انجام شود روشی موثر برای آمادگی یادگیری مطالب جدید یا پاسخگویی به سؤالات
است.
تکنیک گفتاری و شنیداری
24- از روش‌های ایجاد انگیزه استفاده کنید.
از بازی‌ها و کلمه‌های بی‌معنی موزون استفاده کنید. این امر باعث انعطاف فضای یادگیری و یادگیری بیشتر می‌شود .
25- با گوش کردن به نظرات دیگران در درون گروه مطالعه به دنبال فکر بکر باشید.
26- در خواب به فایل صوتی گوش کنید.
قسمتی
از مطلبی که می‌خواهید فرا گیرید را ضبط و هنگام خواب زیر متکای خود قرار
داده و به آن گوش دهید. این روش برای یادگیری زبان خیلی موثر است.
27- بخندید.
خنده باعث آرامش می‌شود و تن آرام مطالب را بهتر فرامی‌گیرد.
تکنیک های حرکتی
28- نوشتن از تایپ کردن مفیدتر است!
نوشتن با قلم باعث تحریک ایده‌های جدید می‌شود. گرفتن و حرکت دادن قلم نقاط حساسی از دست را ماساژ داده و موجب ایده‌های جدید می‌شود.
29- همیشه یک دفتر یادداشت همراه داشته باشید.
بعضی
ایده‌ها و پاسخ‌ها - که گاهی بسیار ارزشمند هستند- در مواقعی به ذهن
می‌آیند که مشغول مطالعه نیستیم. تا حد امکان باید آنها را ثبت کرد زیرا
معمولا فقط یکبار به سراغ ما می‌آیند.
30- مجله‌ی شخصی برای خود درست کنید.
فرق
مجله با دفتر یادداشت این است که شما می‌توانید با کمک ذهن خلاق خود،
نقاشی، تصاویر، جداول و درخت حافظه را به مجله اضافه کنید که کمکی است در
جهت به خاطر سپردن بهتر اطلاعات.
31- از برچسب‌های رنگی برای طبقه‌بندی دفتر یادداشت و مجله‌ی خود استفاده کنید.
استفاده از برچسب رنگی رجوع به مطالب را آسان‌تر میکند.
32- از یادداشت‌های پایانی استفاده کنید.
بعد از پاراگراف‌های کتاب، نظر شخصی خود را درج کنید.
تکنیک هایی برای انگیزه پیدا کردن
33- به خود نمره بدهید.
اگر
شما ذهنتان را روی نتیجه‌‌ی مورد نظر متمرکز کنید ایده‌های بهتر را
شناسایی خواهید کرد. یکی از معمول‌ترین و قابل دسترس‌ترین انگیزه‌ها گرفتن
نمره‌ی بهتر است.
34- انگیزه‌ی خودتان را مشخص کنید.
اگر ندانید به چه علت می‌خواهید چیزی بیاموزید، حواس پرتی به سراغتان خواهد آمد.
35- هدفتان را مشخص کنید.
طبق گفته‌ا‌ی معروف: ذهن، هر آنچه را که درک کند می‌تواند به دست آورد. به هر چه فکر می‌کنید لازم است خود را مجهز کنید.
36- مثبت اندیش باشید.
بعد از مشخص کردن اهداف خود باید امیدوار باشید که توانایی لازم را دارید به آنچه می‌خواهید دست یابید.
37- برنامه‌ریزی کنید (2).
یادگیری
فقط یک جنبه از کارهای روزمره زندگی است. باید ساعاتی که امکان یادگیری
وجود ندارد را شناسایی کرده تا بتوانید کارهای دیگر را در آن زمان‌ها انجام
داد.
38- هر مهارتی را می‌توان یاد گرفت.
به استثنای بعضی
محدودیت‌های جسمی هر مهارتی را که افراد خبره آموخته‌اند شما هم می‌توانید
یاد بگیرید؛ فقط شاید وقت و انرژی بیشتری باید صرف کنید.
39- خود را برای آموختن آماده کنید.
برای
یادگیری فقط مثبت اندیشی کافی نیست. در زندگی امروزه با وجود موضوعات
مختف، هنگام یادگیری می‌بایست بقیه‌ی موضوعات را فراموش کرد و الا یادگیری
تبدیل به تجربه‌ای کسل کننده می‌شود.
40- مواظب وقت مطالعه‌ی خود باشید.
اگر
شما دوستانی دارید که ممکن است خواسته یا نا خواسته شما را از پرداختن به
مطالعه یا یادگیری باز دارند با به‌کار بردن ترفند و سیاست (البته به طوری
که از شما نرنجند) پیشنهاد آنها را مثلا برای رفتن به سینما رد کنید.
41- خود را محدود کنید.
گاهی
آزادی و راحتی زیاد باعث هرج و مرج می‌شود. برای یادگیری بهتر مطالب،
فرجه‌ی زمانی مشخص کنید. داشتن چارچوب برای انجام کارها باعث نتیجه‌گیری
بهتر و سریعتر می‌شود.
تکنیک های تکمیلی
42- تا آنجا که می‌توانید مطالعه کنید.
43- زبان خارجی بیاموزید.
یادگیری
زبان‌های بیشتر ما را با افق‌های بیشتری آشنا کرده و بیان بعضی مفاهیم را
برای ما آسان‌تر میکند. همچنین گاهی درک کامل یک مطلب فقط در زبان اصلی
میسر است.
44- یاد بگیرید که چگونه یاد بگیرید.
روش‌های مختلف یادگیری را امتحان کنید تا به آنچه مطلوب شماست برسید (در مطالب بعدی به معرفی و شرح این روش‌ها خواهیم پرداخت).
45- بهتر است مشخص شود که چه چیزهایی را می‌دانید و چه چیزهایی را نمی‌دانید.
در مورد یک موضوع ابتدا مشخص کنید چه اطلاعاتی از قبل دارید؛ بعد مشخص کنید چه مطالبی را نمی‌دانید و می‌خواهید بدانید.
46- از ضمیر ناخودآگاه خود هم کار بکشید!
آیا
می‌دانید می‌توان دو مطلب را هم زمان فرا گرفت!؟ ذهن بطور غیر ارادی
می‌تواند درگیر یادگیری باشد. مثلا اگر قرار است مطالبی در مورد دو موضوع
بنویسیم می‌توانیم یک موضوع را در ذهن داشته باشیم و به سراغ موضوع دوم
برویم. مادامی که مشغول نوشتن موضوع دوم هستیم، ذهن ما موضوع اول را پردازش
میکند.
47- کلی فکر کنید.
یکی از روش‌های خوب یادگیری این است که مطالب را به طور کلی بیاموزیم.
48- مطالب را تکرار کنید.
برای
درک کامل مطالب پیچیده باید آنها را مرور کرد. همچنین مرور دوباره‌ی
مطالب به ما دید عمیق‌تری در مورد مطلب می‌دهد. تکرار مفاهیم و تئوری‌ها با
به‌کارگیری مثال‌های مختلف، سرعت یادگیری آنها را چند برابر میکند.
49- از روش یادگیری کوانتومی استفاده کنید
«روش
یادگیری کوانتومی» (Quantum Learning Model) (QL) روشی است که بر اساس به
کارگیری و مرتبط کردن دانسته‌ها در زندگی روزمره‌ی دانش‌آموزان شکل گرفته
است.
50- از ابزارهای لازم برای یادگیری استفاده کنید (کامپیوتر، ویدیو و ...).
51- از «روش فکرکردن انتقادی» (Critical Thinking) استفاده کنید.
«روش فکرکردن انتقادی» شامل دریافت اطلاعات، ارزیابی آن و نتیجه‌گیری منطقی بر اساس آنها می‌باشد.
تکنیک هایی برای معلمین و والدین
52- از دانش‌آموزان سؤال بپرسید و آنها را در بحث وارد کنید.
53- از هرم اطلاعات استفاده کنید. یادگیری دارای لایه‌هایی است و می‌بایست مفاهیم پیشرفته‌تر بعد از فراگیری مفاهیم پایه صورت گیرد.
54- در کنار لذت بردن از بازی‌های کامپیوتری روش حل مسآله و بسیاری از مفاهیم دیگر را بهتر می‌توان آموخت.
55- از قانون 80 به 20 پیروی کنید.
طبق
قانون 80 به 20، یادگیری 20 درصد از مفاهیم نیاز به صرف 80 درصد وقت و
انرژی‌ای دارد که برای مفاهیم دیگر اختصاص می‌دهیم؛ لذا باید هنگام
برنامه‌ریزی به این نکته توجه داشت.
56- برای مفاهیم قصه‌بافی کنید!
مثلا
اتم را منطقه‌ای گانگستری در نظر بگیرید که در آن پروتون و نوترون
همسایه‌ی همدیگر بوده، با هم رقیب‌اند و لذا هرگز در محدوده‌ی هم وارد
نمی‌شوند.
57- فراتر از برنامه‌ی درسی مدرسه و دانشگاه بروید.
با
ابزارهای یادگیری که امروزه موجود است حتی یک فرد 60 ساله هم می‌تواند
ریاضی را در حد دانشگاه فرا بگیرد. لذا هر مطلبی را که لازم می‌دانید یا
علاقه دارید، بیاموزید.
58- از دانسته‌های خود عملا استفاده کنید.
مثلا در آموزش ریاضی بهتر است دانش‌آموزان مفاهیم چهارگانه‌ی ریاضی را برای اندازه‌گیری مواد لازم برای پخت کیک به کار ببرند.
تکنیک هایی برای دانش آموزان
59- همیشه درگیر یادگیری باشید.
اگر
فکر می‌کنید از معلم‌تان بیشتر می‌دانید و مطالب کلاس برای‌اتان
کسالت‌آور است با معلم‌تان وارد بحث شوید و از دانسته‌های خود برای پیروز
شدن در بحث استفاده کنید.
60- خودتان بیاموزید.
در بسیاری از
موارد، معلمان همه‌ی مطالب را در بحث خود مطرح نمی‌کنند. شما باید بسیاری
از مطالب را خود فرابگیرید؛ پس منتظر نباشید همه‌ی مطالب به شما آموخته
شود.
61- اگر به تنهایی نمی‌توانید یاد بگیرید با دوستان‌تان مطالعه کنید.
62- به دیگران درس بدهید.
بهترین روش یادگیری این است که مطلبی را به دیگران آموزش دهید. این شما را مجبور به یادگیری کامل آن مطلب میکند.
63- محک زدن آنچه که یادگرفته‌اید یادگیری شما را تضمین میکند.
استفاده از فلش‌کارت یکی از بهترین روش‌ها برای محک زدن آن‌چیزی است که یادگرفته‌اید.
64- در ابتدا مفاهیم اساسی را یاد بگیرید.
یادگیری مطلب جدید باید شبیه یادگیری زبان توسط یک کودک باشد که به گرامر و املای کلمه‌ها توجهی نمی‌کند.